Todor "Toše" Proeski ishte një këngetarë pop,aktor dhe shkrues këngësh nga Republika e Maqedonisë. Ai ishte i njohur në të gjithë zonën e gjithë Ballkanit dhe më tej në veri, dhe në vend ai u konsiderua si një aktor i lartë i skenes muzikore maqedonase. Proeski ishte i njohur për thenien e tij "Ve sakam site" (Ju dua të gjithëve ),dhe ishte quajtur dikur "Elvis Presley i Ballkanit" nga BBC News. Ai vdiq në një aksident me makinë në Kroaci më 16 tetor 2007.

Proeski, ka lindur në Prilep, në atë kohë ende pjesë e Jugosllavisë, por tani në Republikën e Maqedonisë,djali i Dominika dhe Nikola Proeski nga Krusheva, vendlindja e tij, ku ai kaloi pjesën më të madhe të fëmijërisë së tij. Pasi talenti i tij muzikor u zbulua në moshën 12, ai u zgjodh për të performuar në festivalin e fëmijëve Zlatno Slavej??e në Shkup. Kjo është paraqitja e tij e parë muzikore publike ne muzikë, megjithatë, karrierën e tij të suksesshme e filloi në vitin 1996 kur ai mori pjesë në festivalin e muzikës adoleshent Melfest në Prilep. Pas këtij ekspozimi publik, ai u shqua për aftësitë e tij të fortë vokale. Kjo çoi në rritjen e fames se tij, kur ai mori pjesë në festivalin e muzikës "Makfest" ne Shtipi me këngën "Pusti Me" ( "Më Lejo") në vitin 1997. Fama e tij u rrit shpejt dhe ai vazhdoi performimin ne festivale të tilla si Skopje Fest dhe Ohrid Fest, si një platformë për promovim dhe publicitet. Proeski ka bashkëpunuar me disa nga poetet dhe kompozitorët më të vlerësua në Maqedoni, Grigor Koprov, për të prodhuar disa nga hitet më të mëdha të karrierës së tij si "Usni na Usni" ( "Buze ne Buze") dhe "Sonce vo Tvoite Rusi Kosi" ( "Dielli në floket e tu të artë). Në vitin 1999, ai nxori albumin e tij të parë, Nekade vo Nokta (Diku në natë), i cili përmban njëmbëdhjetë këngë. Në verën e të njëjtit vit, Proeski kreu koncertin e tij te pare solo ne Shkup. Në vitin 2000, Proeski marri pjesë në seleksionimin e parë për Festivalin Evropian të Këngës për Maqedoninë në Skopje Fest. Ai këndoi "Solzi Pravat Zlaten Prsten" ( "Lotët Bëjne një Unaze te Artë"), e cila fitoi Televoting nga publiku, por përfundoi e treta e përgjithshme, pas Karolina Goçeva dhe fituesit XXL. Gjatë kësaj periudhe, ai filloi regjistrimi këngë për albumin e tij të dytë, Sinot Božji (Biri i Zotit), e cila u promovua nga fundi i qershorit 2000. Albumi solli disa hite te madha, si "Nemir" ( "Shqetesim" një duet me Karolina Goçeva), "Vo Kosi da ti Spijam" ( "Fle në flokeve Juaj"), "Izlaži me Ušte Ednaš" (Me genje dhe nje here mua "), si dhe" Iluzija "(" Iluzion ") (Grand Prix në festivalin e Slavianski Çarshisë në Vitebsk) dhe" Tajno Moja "(" E fshehta im"). Dy këngët janë të kompozuara nga Kire Kostov (duke fituar çmimin e dytë në festivalin e Skale Sun??ane, të mbajtur në Herceg Novi, tani Mali i Zi). Shtëpia e prodhimit serb BK Sound ka blerë të drejtat të lëshojë albumin e fundit te Proeskit në republikat tjera të ish Jugosllavisë, që çoi në fitoren e tij të Oskar i Popullaritet ne ato ish republikat për vitin 2000, dhe shitjen tij tregohen në Shkup dhe Beograd. Proeski e filloi një turne ne Australi së bashku me këngëtarë të tjera maqedonas në vitin 2001. Pasi kaloi kohën e tij në studion e regjistrimit Athinë, Greqi, Proeski nxori albumin e tij të tretë "Ako me Pogledneš vo oci" ( "N.q.s me shikon ne syte e mi") në gjuhën maqedonase dhe serbe.Pas nxjerjes së albumit, Proeski shkoi në një turne në të gjithë Maqedoninë duke bërë promovime intensive. Ai gjithashtu shkoi në Serbi, Bosnje dhe Hercegovinë, dhe Bullgaria për promovimin e mëtejshëm. Proeski fitoi në Beograd Beovizija në prill 2003, me "Čija Si" ( "E kujt je ti "), Një këngë e cila u bë një hit i madh në Maqedoni dhe ish-republikat e tjera. Me këtë kënge do përfaqësonte Serbinë dhe Malin e Zi në Eurovision Song Contest 2003 por EBU deklaroi se në atë vit shum vende donin te merrnin pjese, dhe kështu që disa ishin te detyruara të tërhiqeshin. Serbia dhe Mali i Zi (i cili mori pjesë si një shtet në kohë) ishte një prej tyre. Për të përmirësuar të kënduarit të tij, Proeski mori mesime në Nju Jork nga maestro Uilliam Riley, i cili ishte edhe trajner I tenorit te famshëm, Luciano Pavarotti. Kur ai u kthye, Proeski mbajti koncerte humanitare në tërë Republikën e Maqedonisë. Ai u nderua me çmimin Nënë Tereza Humanitare dhe në 2003 ai u bë ambasadori i UNICEF-it Rajonal. Proeski u përgatit per Eurovision Song Contest 2004 të mbajtur në Stamboll, Turqi. Në vitin 2004, MKTV zgjodhi Tose Proeski për të përfaqësuar Maqedoninë në 2004 Eurovision Song Contest në Stamboll, Turqi, dhe në shkurt, ai kishte bërë tetë këngë, ku një juri, televote, dhe mendimin e tij zgjodhen nje këngë.Kenga "Angel Si Ti" ( "Ju jeni një Engjell") ishte zgjedhur nga të tre. Në prill, Proeski nxori albumin e tij "Den za Nas" ( "Një ditë për ne"), i cili paraqiti tetë këngë nga zgjedhja Eurovizion në maqedonisht. Edicioni serb "Dan za Nas" paraqiti vetëm gjashtë prej këngëve finale kombëtar në gjuhën serbe dhe "Jeta" në gjuhën angleze. Kjo këngë nuk është regjistruar në gjuhën serbe. Në maj, Proeski mbaroi 14 këngë."Jeta" e cila ishte nje prej tyre eshte versioni anglisht i "Angel si ti". Ai u popullarizuar nga gazetarët për shkak të aftesise se tij te madhe per te kënduar opera. Të teta këngët janë regjistruar në gjuhën angleze, por vetëm kënga fituese e finales kombëtare "Jeta", u publikua. Gjatë show televiziv final, pasi çdo këngë u performua, një clipi seciles këngë u luajt në anglisht për ti treguar shikuesve se si do të tingëllonte në qoftë se këngë fitoi konkursin dhe do te performohej në anglisht në Eurovision Song Contest 2004 finale. Në vitin 2004 Proeski u emërua një Ambasador dashamires i UNICEF, dhe regjistroi këngën "Kjo Bote", e cila u bë himn i UNICEF-it. Proeski nënshkroi një kontratë me Records Dallas kështu albumin i tij i ardhshëm mund të nxirej në Kroaci dhe Slloveni. Për familjarizimin me këto vende, Proeski regjistroi "Krajnje Vreme" me këngëtare sllovene, Anja Rupel. Në vitin 2005,albumi i pestë I Toses Po Tebe (Pas Teje) u publikua në tërë ish-Jugosllavisë. Po Tebe, është një nga albumet më të suksesshme të Ballkanit ndonjëherë. Ai kryesonte Listat muzikë për muaj në Republikën e Maqedonisë, Serbia, Kroacia, Sllovenia dhe Bosnja dhe Hercegovina. Božilak (Ylber), ishte një përmbledhje e përzgjedhur 14 këngë tradicionale maqedonase organizohet nga Sasha Nikollovski Gjumar, Ilija Pejovski dhe Soni Petrovski. Artisti u mbështet nga një orkestër simfonike në album. Albumi i tij i fundit Igri Bez Granici (titullin maqedonas) / 'Titulli Kroat (Igra Bez Granicës') ( "Loja pa Kufij") u publikua në të gjithë ish-Jugosllavine në gusht, 2007. Përveç këngëve në maqedonisht, kroatisht, serbisht, ai gjithashtu ka regjistruar një këngë në gjuhën Sllovene, "Moja" ( "E Imja") në 2007, dhe një në italisht, "ARIA" ( "Ajror"), me superstar italiane, Gianna Nannini. Lista e artisteve që bashkëpunuan me të përfshijë Anja Rupel, Antonija sola, Bora Čorba, Karolina Goçeva, Esma Redžepova, Gianna Nannini, Goca Tržan, Grigor Koprov, Jeff Beck, Tony Cetinski, Zeljko Joksimoviq dhe muzikantë të tjere të rëndësishem. Përpara vdekjes së tij, ai ishte student në vitin e tij të fundit në departamentin e te kënduarit solo ne Akademine e Muzikes ne Shkup. Proeski ishte edhe një kompozitor. Ai shkroi disa hite te tijat duke përfshirë "Ima Li Den za Nas" ( "A ka një ditë për ne"), "Slusaš Li" ( "A po degjon"), "Male??ka" ( "Vogelushe") dhe "Polsko Cvekje "("Lule Fushe") Në intervista, Proeski ka deklaruar se ai ka shkruar mbi 100 këngë, por ishte duke pritur për momentin e duhur për ti regjistruar ata se ato ishin ende në formë demo. Më 15 tetor, Proeski dha intervistën e tij përfundimtare për Televizionin maqedonas Kanal 5 Station. Ai foli për qëllimin e tij për të përfunduar studimet e tij ne Akademine Muzikore, kërkimin e tij per shpirtin e tij binjak, dhe albumin e tij të ri në pune e siper. Koncerti i fundit I Toshes u mbajt më 5 tetor 2007, për Projektin për arsimin fillor të USAID-it.Nga koncerti u perfituan dhjetëra mijëra euro për shkollat fillore në Maqedoni. Koncerti u ndoq nga mbi 40.000 njerëz dhe të shikuarat gjithë botën. Gjatë mëngjesit të 16 tetorit, 2007, ne 6:20, Proeski vdiq në një aksident me makinë në autostradën Zagreb-Lipovac. Ky seksion afër Nova Gradiska, Kroaci. Ai ishte pasagjer së bashku me menaxheren e tij Liljana Petroviq në një Volksvagen Touareg drejtuar nga Georgij Georgijevski.Touaregu u përplas në pjesën e prapme të një kamioni dhe pastaj në pengesë mesatare, duke vrarë Proeski mejehere,duke ja keputur rruazen e tretë te qafës, megjithëse kamioni nuk pësoi asnjë dëm. Proeski ishte në gjumë në vendin e pasagjerit përpara në kohën e aksidentit. Nga dy udhëtarët e tjerë, vetëm shoferi pësoi dëmtime serioze (trauma kokë). Trupit Proeski mbërriti në mesnatë në Shkup nga helikopteri i ushtrisë maqedonase, dhe ishte transportuar me makinë në qytetin e tij në shtëpi Krusheva. Qytetarët e brengosur u mblodhën për të shprehur nderimet e tyre të fundit në aeroport, por edhe në sheshin Maqedonia Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, USAID-i dhe misioni diplomatik i Bashkimit Evropian publikuan deklarata zyrtare për vdekjen e Toshe Proeski. 17 tetor u shpall një ditë zie kombëtare në Maqedoni. Tri ditë pas vdekjes së tij ishin theksuar ditë zie në qytetin e Krusheva.Pas vdekjes së tij, Qeveria e Republikës së Maqedonisë, i dha atij titullin "qytetar nderi të Maqedonisë"

• ✦ {{ evt.section_title }}

  {{ evt.subtitle_feed }}

  {{ evt.title_feed }}

  ✦ {{ stb }}

  ---

  📆  {{ evt.fancy_date }}